Je wordt geboren, krijgt vriendjes en gaat naar school, vind je liefde, haalt het rijbewijs, gaat studeren, gaat samenwonen of koopt zelfs een huis, vind die goede baan, trouwt misschien ook nog, krijgt kinderen, gaat uiteindelijk met pensioen, koopt een camper en uiteindelijk ga je ….

Precies ja… Vanuit onze prestatiemaatschappij is dit misschien wel de standaard, misschien zelfs het ideaal beeld. Een hoge lat die voor velen misschien niet is weggelegd. En dat zie je ook bij leerlingen die het rijbewijs willen halen…

Je bent 17/18 jaar geworden… Wordt het niet tijd voor jouw rijbewijs?

Ik kom oorspronkelijk uit een boerendorpje waar alles ver weg is. Daarnaast waren de OV verbindingen niet bepaald top. Dus toen ik 18 werd kreeg ik meteen wat rijlessen cadeau van mijn ouders. Hoe eerder ik het rijbewijs had, hoe makkelijker dat voor mijzelf en voor mijn ouders was :-). En daar heb ik tot de dag van vandaag nog plezier van.

Hoewel ik geen aanmoediging nodig had en het rijden leuk vond, ben ik toch ook niet in één keer geslaagd. Het rijbewijs halen is toch nog niet zo makkelijk als je denkt. En voor sommigen zelfs een grote uitdaging of spijtig genoeg onmogelijk.

En het is ook al niet meer zo standaard om rond je 17/18 jarige leeftijd te beginnen. Je ziet nog wel een groot verschil tussen de stad en een dorp. En nu ik dus in Zwolle les geef, merk ik dat mijn klantenbestand behoorlijk gevarieerd is qua leeftijd.

De helft van mijn leerlingen is namelijk tussen de 19 en 29 jaar en slechts 35% is tussen de 16,5 en 18 jaar. Sterker nog zelfs 15% is boven de 30 jaar, waarvan ook een enkeling in de 50! De laatbloeiers.

De oorzaak? Dat kun je zoeken in het langer thuis wonen. Daarbij is in de stad alles dichtbij (boodschappen, werk en sport). Het rijbewijs is minder nodig. Een belangrijke tweede reden is dat veel leerlingen eerst gaan studeren en dan heb je andere dingen aan je hoofd. En het geld is niet aanwezig. Pas zodra een nieuwe baan of kinderen in het spel komen, wordt de noodzaak een stuk groter!

Daarnaast heb je best veel de drop-outs die het op een latere leeftijd toch weer oppakken. Drop-outs zijn leerlingen die stoppen tijdens de rij-opleiding. Ze stoppen bijvoorbeeld omdat ze geen geld meer hebben, de motivatie niet kunnen vinden, te maken krijgen met zware persoonlijke omstandigheden of de autotheorie maar niet halen.

Niet iedereen is in de wieg gelegd om te leren autorijden

Het rijbewijs halen lijkt zo normaal, maar dat is het zeker niet. Allereerst moet je rijgeschikt worden verklaard. Door het invullen van een gezondheidsverklaring bepaald het CBR of je überhaupt wel een rijbewijs kunt halen.

Om diverse redenen kun je ongeschikt worden verklaard of krijg je een beperkingen opgelegd door het CBR.

Bijvoorbeeld leerlingen in het autisme spectrum kunnen (hoeft niet) het advies krijgen om voor de automaat te gaan. Bij een drank of drugverleden, blijf je bijvoorbeeld onder controle staan en wordt je rijgeschikt verklaard voor bepaalde tijd. Bij een verstandelijke beperking (afhankelijk welk niveau), zware dementie of bepaalde medicijngebruik kun je ook ongeschikt worden verklaard.

Aan de andere kant is bij lichamelijke beperkingen, soms juist ook weer heel veel wel mogelijk.

Motivatie en een beetje zelfreflectie zijn de basis om te starten.

Ten tweede moet elke leerling zichzelf afvragen of het halen van een rijbewijs een haalbare kaart is. Daarbij spelen uiteindelijk vooral de motivatie en geld een belangrijke rol. Voor iedereen is de rij-opleiding anders!

Leerlingen die gepushed worden zijn gedoemd te mislukken. Ik werd door de eerste lessen van mijn ouders aangemoedigd en de rijinstructeur deed samen met mij de rest. Mijn motivatie was top, want ik vond het spannend en tegelijkertijd erg leuk.

Als je weinig zin hebt in rijlessen of het halen van een rijbewijs zelf niet zo nodig vindt, dan kun je beter stoppen of niet beginnen met rijlessen. Laat je dus niet teveel door je ouders of anderen pushen. Het leren autorijden brengt namelijk een grote verantwoordelijkheid met zich mee. Als je hier nog niet aan toe bent, blijf dan nog lekker even op de fiets.

Daarnaast blijkt de laatste jaren de theorie een struikelblok te zijn. Goed leren en veel herhalen is noodzakelijk, maar dat wordt juist niet of te weinig gedaan. Het lijkt soms als een vervelend hobbeltje in de weg te worden gezien, om snel te nemen en daarna te vergeten. Terwijl het de basis is van de praktijklessen. En ja… de dagcursussen helpen daarbij ook niet mee. Al met al slaagt slechts 35% in de 1e keer voor de theorie. Een deel blijft maar zakken en stopt met de rij-opleiding of ze lopen extreem veel vertraging op.

Elke leerling is anders en heeft dus ook een andere aanpak nodig in de rij-opleiding. Jouw rijinstructeur speelt hier een belangrijke rol in door de juiste coaching, eerlijk advies en gerichte opbouwende feedback. Dat zelfvertrouwen moet opgebouwd worden, maar een stukje zelfreflectie is ook prettig.

Want het leren autorijden is niet voor iedereen even gemakkelijk. Aanleg, motoriek, risico-inzicht, zelfvertrouwen, leervermogen en besluitvaardigheid is per persoon verschillend. Daardoor is het ook niet voor iedereen haalbaar om in een schakelauto te rijden. En lukt het niet elke leerling om in 30 lessen klaar te zijn, sterker nog het gemiddelde is momenteel 40-45 lessen. En ja, ik zie ook met regelmaat leerlingen die de 70e rijles aantikken, maar van collega’s hoor ik ook nog wel hogere aantallen.

De opleiding moet gebaseerd zijn op de kwaliteiten van de leerlingen en niet op het budget van de leerling.

Ten derde heb je financieel wel voldoende budget of spaargeld nodig. Een rij-opleiding kost al gauw minimaal €2600,-. En dit kan uiteraard minder zijn, maar kan ook rustig oplopen tot €5000,-

Heb je dus veel meer rijlessen of examens nodig om welke reden dan ook dan is het de vraag of je dit wel kunt betalen. Het kiezen van een goede rijschool en rij-instructeur zijn dus erg belangrijk om te bepalen hoeveel lessen je nodig hebt. Een eerlijk lesadvies is niet altijd het advies dat je wilt horen.

Het gaat uiteindelijk om de verkeersveiligheid. Daarom kan het nooit zo zijn dat de opleiding alleen op het budget van de leerling wordt afgestemd. De opleiding moet bij de leerling passen.

Het beste advies is om altijd eerst een proefles of zelfs meerdere lessen te nemen, zodat je een goede inschatting krijgt.